Valencia

Om Valencia's houding ten opzichte van wijn duidelijk te maken, vertelt men meestal het volgende verhaal: De eerste man die wijn maakte in Andalucía bracht de wijn naar een priester, de eerste die wijn maakte in Rioja bracht hem naar zijn eettafel en de eerste die wijn maakte in Valencia bracht hem naar de haven en verkocht hem aan voorbijkomende handelslui. 

Zo is het altijd geweest in Valencia. Terwijl de rest van Spanje nog discussieerde of je beter met de rechter- of de linkervoet kon persen, bouwde Valencia al industriële bodegas en vulde de scheepsruimen van buitenlandse handelaars met wijn. Terwijl de rest van Spanje nog experimenteerde met beton en kunsthars, installeerde Valencia al gistingstanks van glasvezel. En terwijl de rest van Spanje zich afvroeg of roestvrijstaal een doorbraak of een modeverschijnsel was, installeerde Valencia computers om de koude-fermentatie te controleren. Waarom? Omdat de rest van Spanje aan Spanje verkocht en Valencia aan de wereld. 

Valencia exporteert al sinds de uitvinding van het vlot, maar de echte doorbraak kwam begin deze eeuw, toen Zwitsers belangstelling toonden voor Valencia's wijn. In Zwitserland wordt heel wat wijn gedronken en maar weinig geproduceerd. Hun naaste buren produceren veel maar vragen een hoge prijs. Spanje leek het land bij uitstek om Zwitserland te bevoorraden met goedgemaakte maar laaggeprijsde kwaliteitswijn. De wijn zou echter moeten voldoen aan de Zwitserse kwaliteitsnormen en de Zwitsers deden wat ze altijd doen: ze kochten, of investeerden in wijnbedrijven in Valencia. 

Het is deze vroege aandacht voor export die geleid heeft tot een constante kwaliteitsverbetering en een duidelijke gerichtheid op markten over de hele wereld. De grootste producent exporteert tussen de 83% en 93% van zijn productie via zee, weg of spoor. 

Daarom kunnen Spanjaarden soms vreemd opkijken als je het hebt over Valencia wijn. De mensen schudden hun hoofd en zeggen "je bedoelt zeker sinaasappels. In Valencia groeien sinaasappels, geen druiven.". De aandacht voor de export is zo groot dat de thuismarkt wordt verwaarloosd. Buiten de Levant kent men in Spanje de wijnen van Valencia dan ook nauwelijks. 

De D.O.'s van Valencia 

"Valencia" betekent vier dingen. Het is de derde stad van Spanje en de grootste wijnhaven, het is de autonomia die geregeerd wordt door de gelijknamige stad en het is één van de 3 D.O.'s in die autonomia. De andere twee D.O.'s zijn Utiel-Requena (ook in de provincie Valencia) en Alicante (in de provincie Alicante). 

Eén van de redenen dat de Valencianos (de inwoners van Valencia) altijd in staat geweest zijn om uitstekende wijnen te leveren, ligt verborgen in het 'samenspel' tussen de diverse wijngebieden: als een bepaalde zone een moeilijk jaar heeft, dan voeren de andere gebieden druiven of most aan om het tekort aan te vullen of om de wijn een beetje 'meer karakter te geven'. Nu is dit volgens de D.O. wijnwetgeving verboden, maar voor de D.O.'s in Valencia bestaat een clausule die dit tijdelijk 'tot nader bericht' toestaat. 

U herinnert zich misschien nog de D.O. Cheste in de provincie Valencia die als een afzonderlijke D.O. niet kon overleven en om die reden deel ging uitmaken van de D.O. Valencia, en het probleem was opgelost. Dit maakte de weg vrij voor nieuwe ideeën (inmiddels uitgegroeid tot vergevorderde discussies) rond een potentiële nieuwe D.O. Valencia die de hele Autonomia zou bevatten. In de voorgestelde zone zouden wijnen die enkel van druiven uit Utiel-Requena zijn gemaakt, het predikaat D.O. Valencia (Utiel-Requena) krijgen, voor de wijnen van druiven uit Alicante zou dat D.O. Valencia (Alicante) zijn en wijnen die van druiven uit Valencia bereid zijn zouden D.O. Valencia (Valencia) heten. Als we een stapje verder gaan, zou dus ook de D.O. Valencia (Cheste) weer op de markt kunnen verschijnen. 

Het grote voordeel, zeggen de Valencianos is dat een eenvoudige 'algemene' D.O. Valencia (zonder vermelding van de (subzone) jaar in jaar uit het kwaliteitsniveau kan leveren dat grote afnemers eisen. Tezelfdertijd zouden de subregio's in uitzonderlijke jaren hun eigen wijnen in hun eigen stijl kunnen maken. 

Taal 

In Valencia spreekt men liever Valenciano dan Castiliaans. Voor de leek lijkt deze taal erg op het Catalaans, maar het heeft een aantal dialectwoorden, dikwijls van Arabische oorsprong, die men alleen in Valencia hoort. Gelukkig is Valencia een stad met een open mentaliteit, meer naar de zee dan op zichzelf gericht en de bewoners zullen u even vriendelijk in het Castiliaans te woord staan, hetgeen in andere delen van Spanje niet altijd zo is. Vergeet niet dat sommige straat- en plaatsnamen uitsluitend in het Valenciaans staan aangegeven. Wijnetiketten echter zijn altijd in het Castiliaans, of een andere officiële EU taal. 

Gastronomie 

Valencia is vooral het land van de Paella (in het buitenland dikwijls ten onrechte als Spanje's nationale gerecht beschouwd) en heeft de meest uitgestrekte rijstvelden buiten Zuidoost-Azië. Rijst is een exportproduct, dat in het verleden zelfs aan China verkocht werd. De Paella bestaat in vele variaties: als basis kunnen vis of mariscos gebruikt worden, maar ook lam, rund, kip, konijn, varken of een combinatie van deze ingrediënten zijn erg populair. De specialiteit bij uitstek is echter 'Arroz Abanda', rijst gekookt in de bouillon van de ingrediënten, en zonder deze ingrediënten opgediend. 

Natuurlijk is dit ook een vis-streek, niet alleen schaal- en schelpdieren, hoewel dat erg in trek is in Valencia's restaurants, maar ook elke andere vissoort uit de Middellandse Zee of de Atlantische Oceaan, op alle denkbare manieren bereid. Op de stranden staan lange rijen kleine restaurantjes waar je door de keuken naar binnengaat. Je kan er calamares, pulpo en alle mogelijke mariscos eten, en dat alles met uitzicht op zee. Als u witte vis verkiest, kunt u ook in zout gebakken dorada (goudbrasem), lenguado (tong) of lubina (zeebaars) eten die volledig ontveld, ontgraat en olievrij geserveerd worden, of u bestelt rodaballo (tarbot) met gebakken ui en aardappelen. 

Voor de vleesliefhebbers is er een overvloed aan cordero (lam) en ternera (rund). Als dessert wordt dikwijls turrón gegeten, dit is harde of zachte nougat uit Alicante waar honing of ananasstukjes in verwerkt zijn. Meestal drinkt men er een moscatel likeurwijn bij. 

De regionale kazen gaan van sterk en hard tot zacht en subtiel: in Castellón maken ze Tronchón, die ook over de grens in Teruel (Aragón) gemaakt wordt, en de zachte Cassoleta wordt in Castellón en de provincie Valencia gemaakt. Servilleta is een romige kaas uit Alicante en Valencia. Al deze kazen zijn van geiten- en schapenmelk gemaakt. In Alicante worden nog twee zachte kazen geproduceerd, La Nucia (geiten- en schapenmelk) en Alicante (geitenkaas). U kunt deze kazen natuurlijk proeven in een van de vele tapabars waar Valencia om bekend is. 

Samenvatting 

Autonomia Valencia 

Provincies: Alicante Castellón de la Plana/Castelló de la Plana Valencia/València D.O.gebieden: Alicante Utiel-Requena Valencia VC (Vino Comarcal) gebieden: Alicante: Benniarés Alicante: Lliber-Jávea Castellón: San Mateo VdM (Vino de Mesa) gebieden: Castellón: Benicasim 

De stad Valencia domineert de wijnindustrie in het noordelijk deel van de Autonomia, hoewel de wijn de naam D.O. Utiel-Requena heeft. Dit is een van de aspecten in de D.O. die men wil veranderen. Veel grotere wijnbedrijven gaan nu al uit de stad weg en er zullen nog veel meer volgen als een deel van de 'Grau' (het oude havenkwartier van de stad) wordt afgebroken om plaats te maken voor 'L' Avenida de Valencia al Mar' (een aanvulling op de Avenida Blasco Ibañez) die een brede boulevard zal worden van het stadscentrum naar het strand. Het is een omvangrijk project maar de Valencianos hebben ervaring: ze hebben vier km ondergronds spoor richting Barcelona aangelegd om niet langer hinder te hebben van spoorwegovergangen; ze hebben het hele havengebied herbouwd en het land tot in zee doorgetrokken, omdat de plaatselijke vissers hun aanlegplaatsen niet langer wilden delen met internationale mamoettankers. En omdat het peil van de Turia in de winter stijgt, is de loop van de rivier om de stad verlegd en maakten ze van de oude rivierbedding een lang en grillig park. 

Andere kenmerken van Valencia zijn de stedelijke boerderijen, kleine bedrijfjes die in de residentiële wijken en zelfs in industriegebieden te vinden zijn. De wijngaarden daarentegen liggen op hogere delen ten oosten en ten zuiden van de stadsgrenzen. 

Geografie en geologie 

De Valencia-wijngaarden liggen in de provincie Valencia en zijn onderverdeeld in drie subzones: ten oosten van de stad ligt Valentino (waarin o.a. de oude D.O. Cheste); ten noordoosten van Valentino en aangrenzend ligt Alto Turia; en bezuiden Valencia, volledig gescheiden van de andere twee subregio's, ligt Clariano. 

Valentino: Het land loopt steil omhoog vanaf de dertig kilometer-brede kustvlakte tot in het binnenland. We kunnen het gebied in geologisch en klimatologisch opzicht in drie delen opsplitsen. De laagstgelegen gebieden zijn Cheste en Marquesado, in het zuiden. Ze liggen op een hoogte van 175 tot 180 m en hebben een bruine of rood-bruine kalkstenen bodem met versteende onderlagen in bepaalde delen van Cheste. Een 'trede' hoger, op 260 m, ligt Campos de Liria. De bodemgesteldheid lijkt erg op die van de lagergelegen gebieden met het enige verschil dat er hier geen versteende ondergrond is. Het hoogstgelegen is Serrania, op 550 m hoogte, met bruine kalkstenen bodems op een versteende ondergrond. 

Alto Turia: Dit gebied ligt op 625 m hoogte en heeft een meer zanderige ondergrond. Clariano: Men kan dit gebied onderverdelen in een oostelijk gedeelte (Clariano zelf) dat op een hoogte van 350 m ligt en eenzelfde bodemgesteldheid heeft als Valentino, en Valle de Albadia met een hoger gehalte aan klei onder een bruine kalkstenen bovenlaag. In het algemeen varieert de Valenciaanse ondergrond van alluviaal in de laaglanden tot kalksteen in de hoger gelegen gebieden met klei in de tussenliggende gebieden. De bovengrond varieert van ontbonden kalksteen in het westen tot zand in de hooglanden. 

Klimaat 

Het klimaat is van mediterraan aan de kust tot continentaal in de hoger gelegen streken. De meeste wijngaarden liggen 30 km landinwaarts en de 'ingekapselde' ligging van sommige valleien brengt veel hitte met zich mee in de zomerperiode. Het kwik kan stijgen tot 35ºC in de zomer, en dalen tot -5ºC in de winter, maar wat zo opvallend is in Valencia is dat het zelfs tijdens de zomernachten kan vriezen. Een temperatuur schommeling van 30ºC in 24 uur is niet ongewoon en is misschien de verklaring voor de snelle rijping van Valenciaanse rode wijnen. Enkele hogergelegen gebieden zijn bestempeld als aride of semi-aride en de wortels van sommige oudere wijnstokken gaan tot 17 meter diep, op zoek naar water. Gemiddeld valt er 450 mm regen per jaar. 

Druiven en wijnbereiding 

Aanbevolen witte druiven: Van de lokale witte druiven is merseguera de belangrijkste. Wijn van deze druif is soms wat aan de neutrale kant maar met de juiste vinificatiemethode kan ze een subtiel geparfumeerde stijl geven, met amandel in de afdronk. Hij groeit in alle zones en beslaat 25% van het totale wijngaardareaal. Malvasía is de Noordspaanse druivenvariëteit ('riojana'). Ze wordt verbouwd in Valentino en Clariano en beslaat 10% van de Valenciaanse wijngaarden. Planta fina staat op 5% van de wijngaarden, alleen in Valentino. Pedro ximénez gebruikt men in voor de zoetere wijnen. We vinden deze druif ook alleen in Valentino waar hij op 5% van het wijngaardareaal staat. Moscatel romano wordt gebruikt in de Valenciaanse 'vinos de licor' en staat in 15% van de wijngaarden, het merendeel in Valentino. 

Toegestane witte druiven: macabeo (3%), tortosí (2%). Aanbevolen blauwe druiven: monastrell (15% - in Clariano)is een variëteit (in Zuid-Frankrijk Mourvèdre genaamd)van goede kwaliteit, die een mooie, rijke kleur geeft; garnacha tintorera (8% - in Clariano en Valentino) is een druif met roze vlees en sap. Niet zo goed als haar witte verwant maar logischerwijs erg populair voor rosados; garnacha tinta (7% - in Clariano en Valentino) is de betere van de twee; tempranillo (2%), nu geïntroduceerd als een hoogwaardige variëteit en de aanplant ervan wordt aanbevolen. 

Toegestane blauwe druiven: forcayat (3%) is toegestaan in Clariano. Experimentele druiven: (niet toegestaan in D.O. wijnen) In Valencia vinden we 25 ha cabernet-sauvignon voor onderzoek. 

De oogst begint normaal gesproken op 5 september in de lagergelegen gebieden en 2 oktober in de hogergelegen zones. Men maakt de rode wijnen op een semi-traditionele manier, zonder temperatuurregeling bij de gisting, in betonnen of roestvrijstalen kuipen, met een volledige malolactische gisting. Witte en rosado-wijnen worden nu altijd in roestvrijstaal bereid, met temperatuurcontrole en zonder melkzuurgisting om de zuur balans te behouden. De moscatel van Valencia is eigenlijk een 'mistela' die aan onvergist druivensap wordt toegevoegd, maar de Valencianos zullen u snel vertellen dat het woord 'mistela' in onbruik is geraakt en vervangen is door 'vino de licor'. 'Rancios' worden ook volgens de oude kruik-in-het-zand-methode gemaakt en zijn slechts van lokaal belang. 

De lichte wijnen van Valencia verdienen bijzondere aandacht vanwege de grondige bereiding, zowel in de bodega als in het laboratorium. De meeste grote bodegas hebben warmte-wisselaars, koelruimtes en filters met milliporieën die alleen bestanddelen doorlaten die kleiner zijn dan 46 micron, en toch alle primaire smaken en fruit in de wijn behouden blijven. In het laboratorium ondergaan de wijnen alle mogelijke analyses, van gaschromatografie tot microbiologische analyse, en van elke botteling worden gedurende twee jaar monsters bewaard zodat men een referentie heeft voor de toekomstige ontwikkeling van de wijn. Als men van één wijngebied in Spanje kan zeggen dat men alles, van begin tot einde, onder controle heeft, dan is dat waarschijnlijk Valencia. 

Wijnen 

De D.O.-wijnwetgeving erkent de volgende categorieën: - Alto Turia blanco seco, 100% merseguera en minstens 10% alcohol. - Valentino blancos (seco, semi-seco, dulce), gemaakt van merseguera, planta fina, pedro ximénez en malvasía. Lichte rode en rode van garnacha met een minimum alcoholpercentage van 11%. Valentino maakt ook 'licorosos' en 'rancios' (minimum 14%) van moscatel en pedro ximénez. Het merendeel van de 'moscatel de Valencia' komt uit Valentino. - Clariano blanco seco van merseguera, tortosí en malvasía met minstens 11% alcohol. Lichte rode en rode van monastrell, forcayat en garnacha met minstens 12% alcohol. 

Witte wijnen en rosados ondergaan geen rijping en worden als jóvenes verkocht. Rode worden ook als jóvenes verkocht maar er is toenemende belangstelling voor crianzas (introductie van tempranillo en de experimenten met cabernet-sauvignon) met de normale zes maanden op (Amerikaans) eikenhout en twaalf maanden op fles. 'Licorosos' en' rancios' rijpen vierentwintig maanden op Amerikaans eiken en twaalf maanden op fles, en mogen dus reservas genoemd worden. 

Er wordt dus een heel scala aan zuivere en stabiele wijnen geëxporteerd: Droge witte wijnen: van eenvoudige wijnen tegen lage prijzen, tot jóvenes die een zeer aangenaam karakter hebben. Licht zoete witte wijnen, met 6 tot 36 gr restsuiker, al naar gelang de wens van de klant. Lichte rode wijnen: voor snelle consumptie. Middel zware rode: die enige tijd kunnen rijpen. Sappige dessertwijnen (vinos de licor) in alle prijsklassen. 

Het is interessant dat onvergist druivensap een belangrijk exportproduct is voor Valencia. In sommige landen wordt het ook gebruikt om de kwaliteit van hun eigen druivemost vóór de gisting te versterken. Het gebruik van druivensap is gewoon toegestaan in de EU voor 'EU-tafelwijn'; Oost-Europa is ook een belangrijke afnemer